YANIK

YANIK NEDİR ÇEŞİTLERİ NELERDİR

Yanık Nedir:

Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır.

• Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak, organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar.

1. Derece Yanıklar:

• Alt deride ve derinin yüzeyinde, kızarıklık şeklinde görülen doku hasarı vardır.
• Yanık bölgede ödem ve hafif şişlik vardır.

2. Derece Yanıklar:

• En bariz özelliği deride içi su dolu kabarcıklar (bül) oluşmasıdır.
• Derinin kendini yenilemesiyle kendiliğinden iyileşir.

3. Derece Yanıklar:

• Kaslar, sinirler, damarlar üzerinde etkilidir.
• Beyaz kuru yaradan, siyah renge kadar aşamaları vardır.

YANIK DURUMUNDA YAPILMAMASI GEREKENLER

Uzun süreli buz kompresleri ise zararlı olabilir. Elektrik yanıklarında da hastaya kesinlikle su ile müdahale edilmemelidir.

Yanık ertesi oluşan su kabarcıkları, proteinden zengin bir sıvı içerir ve ölü tabakayı ve hemen altındaki dokuları korumakla görevlidir ve patlatılmamalıdır.

Tereyağı:

Yanık ilacı olarak tereyağının etkinliğini destekleyen kanıt yoktur. Bunun da ötesinde yanıklarını daha fa kötüleştirebilir. Tereyağı ısıyı korur ve ayrıca yanmış cildi enfekte edebilecek zararlı bakterileri barındırıyor olabilir.

Yumurta Akı:

Başka bir halk inanışı ise, pişmemiş yumurta akının yanığa iyi geldiğidir. Oysa yumurta akları bakteriyel enfeksiyon riski taşır ve yanıklara yerleştirilmemelidir. Yumurtalar ayrıca alerjik reaksiyona neden olabilir.

Diş Macunu:

Yanıklara asla diş macunu uygulamayın. Diş macunu yanmayı tahriş edebilir ve enfeksiyon için daha uygun bir ortam oluşturabilir. Ayrıca steril değildir.

Buz:

Buz ve çok soğuk su yanık alanınızı daha fazla tahriş edebilir. Buz, yanlış kullanılırsa soğuk yanığına bile neden olabilir.

YANIK DURUMLARINDA İLK YARDIM

Kimyasal Yanıklar:

• Deriyle temas eden kimyasal maddenin deriyle temasını kesin.
• Hastanın giysilerini çıkarın.
• Yanık bölgeyi bol, taziksiz suyla, en az 20-25 dk. yumuşakça yıkayın.
• Hastayı battaniye vb. ile örtün

Elektrik Yanıkları:

• Hastaya dokunmadan önce elektrik akımını kesin.
• Akımı kesme imkanı yoksa yalıtkan bir maddeyle kişinin elektrikle temasını kesin.
• Hastanın yaşam bulgularını değerlendirin.
• Hastayı yerinden kımıldatmayın.
• Hasar gören bölgeyi örtün.

Isı ile Oluşan Yanıklar:

• Kişi hala yanıyorsa, hastanın üzerini battaniye vb. ile kapatın ve yuvarlanmasını sağlayın.
• En az 20 dakika soğuk su altında tutun.
• Ödem oluşabileceğinden yüzük, bilezik vb. aksesuarlarını ve giysilerini çıkarın.
• Deriyi sabunlu su ile dikkatle temizleyin.
• Su toplayan yerleri patlatmayın.
• Yanık bölgelere bandaj uygulamayın.
• Yanığın üzerini temiz bezle örtün; üzerine hiçbir madde sürmeyin.
• Hastayı battaniye ile örtün.